Antifiriz Zehirlenmesi
Tanım
Antifiriz yani etilen glikol kış aylarında araçların motorunda soğutmayı sağlayan su içine konularak suyun donmasını önleyen bir maddedir. Görünüm olarak suya çok benzer olması ve tadının beğenilen bir lezzette olması nedeniyle kediler tarafından kolayca içilmesine ve zehirlenmeye neden olmaktadır.
Gelişimi nasıldır?
Etilen glikol oral yolla vücuda girdikten sonra sindirim kanalından emilimi çok kısa sürede gerçekleşir ve tüm vücuda yayılır. Karaciğerde enzimler tarafından parçalanarak çoğunluğu zehir etkisi gösteren maddelerin oluşumuna neden olur. Bu maddeler de değişik mekanizmalar ile zehirlenme oluşturur.
Kedilerde çoğunlukla okzalat şekillenir ve idrar ile değişime uğramadan dışarı atılır. Oluşan kalsiyum okzalat kanda kalsiyum ile birleşerek kanda kalsiyum oranının düşmesine, böreklerde ve beyin damarlarında okzalat kristallerinin birikimine neden olarak ölüme sebep olur.
Etilen glikolün önemli bir etkisi de merkezi sinir sistemini baskılanması ve böbrek yetmezliğine neden olmasıdır.
Klinik belirtileri nelerdir?
Kedilerde klinik bulgular yaklaşık olarak zehirin alımından sonraki bir saat içinde görülmeye başlar.
Gözlenebilen ilk bulgu huzursuzluk ve dengesizliktir. Genellikle kısa sürede gelişen bir koma hali söz konusudur.
İlerleyen zamanlarda dehidrasyon, vücut ısısında azalma ve anüri görülebilir. İdrarın kimyasal analizinde üremi ve okzalat kristalleri tespit edilebilir.
Krampların başlaması son evrelerdir ve kısa sürede ölüm şekillenebilir.
Sonuç
Kısa sürede vücutta yayılarak ani ölümlere neden olabileceğinden zehirin alındığı tespit edildiğinde vakit geçirmeden müdahale edilmesi ölümlerin önlenebilmesi için zorunludur.
Tanısı kan ve idrar analizleri ile yapılabilen bu zehirlenmelerde ölüm oranı yüksektir. Ancak erken müdahelelerde medikal tedavilere olumlu cevap alınabilir.