Eczema (Ekzema)
Hastalığın nedeni nedir?
Derinin epidermis yani yüzlek katının yangısı olarak bilinen ekzemanın oluşumunda derinin duyarlılığı önemli bir faktördür. Bazı literatürlere göre ekzama allerjik derinin yangısı olarak tanımlanmaktadır.
Ekzemanın oluşumunda allerjen maddelerin deriye içten veya dıştan olan etkisi söz konusudur.
Ekzemanın şekillenmesine neden olan bu etkenler
Endojen (iç) etkenler
Eksojen (dış) etkenler olarak tanımlanabilir.
Endojen etkenler; derinin duyarlı hale gelmesine neden olan, tek yölü beslenme, iç parazitler, sarılık, karaciğer ve böbrek hastalıkları, hormon yetersizlikleri ekzamaya yol açabilir.
Eksojen etkenler; deriyi etkileyerek duyarlı hale gelmesine neden olan kimyasal, mekanik ve paraziter nedenlerdir
Deride kir birikimi, yetersiz tarama gibi deride tahrişe neden olan durumlarda ekzama oluşabileceği gibi aşırı sıcak ve soğuk, yağ tabakasına ve deriye zarar veren kimyasal maddeler, aşırı kaşınmaya bağlı sürtünmeler de ekzama şekillenmesine neden olabilir
Ekzama oluşumunda etken olan ve en sık karşılaşılan eksojen etken ise uyuz ve pire gibi dış parazitlerdir.
Özellikle pire ısırıkları sonucuda görülen ve deride allerjik reaksiyon dolayısıyla hassasiyet oluşturan F.A.D (Flea Allergy Dermatitis-Pire Alerjisi) ekzama şekillenmesinde etkin bir rol oynar.
Hastalığın gelişimi nasıldır?
Yavaş bir gelişim gösteren hastalık akut ve kronik olarak gelişebilir. Kedilerde az görülen bir hastalıktır.
Etkene bağlı olarak başlangıçta deride oluşan hassasiyet nedeniyle kızarıklık ve ödem (erythem) şekillenir. Daha sonra papüller ve içleri sıvı dolu değişik büyüklükte olabilen veziküller oluşur. Veziküllerin patlaması sonucu bölgede sulu kırmızı bir alanın oluşması karekteristik bir görünümdür. Zamanla kuruma ve kabuklaşmalar görülür.
Tedavi edilemeyen akut olgular kronik bir hal alır.
Hastalığın belirtileri nelerdir?
Ekzemanın başlangıç evresinde kızarıklık, ödem ve kaşıntı görülebilecek en belirgin bulgudur. Çoğunlukla kaşıntıya bağlı olarak tüy dökülmeside görülebilir.
Veziküllerin şekillenmesi ve daha sonra patlaması ile deri nemli veya sulu bir görünüm kazanır. Hastalık ilerledikçe sulu ve kızarık alanlarda kurumalar ve kabuklanmalar oluşur. Elle yapılan muayenede bu lezyonlar küçük düğümcükler şeklinde hissedilebilir.
Genellikle baş bölgesinde, göz, kulak çevresi, ayaklar ve kuyruk kökünde şekillenen lezyonlar uzun tüylü kedilerde yaygın olarak vücudun her yerinde oluşabilir.
Kronikleşen durumlarda; deride kepeklenme, kaşıntı ve tüy dökülmeleri görülebilir. Ekzemanın tüm vücutta yaygın olarak şekillendiği şiddetli olaylarda huzursuzluk ve beden ısısında artış görülebileceği gibi, uzun tüylü kedilerde tüylerde keçeleşmeler de sıklıkla görülebilir.
Sonuç
Kedilerde az görülen bir durum olmasına karşın yaygın olarak şekillendiği durumlarda tedavi uzun sürebileceğinden korunma önemli bir faktördür. Bu amaçla özellikle uzun tüylü kedilerde günlük tüy bakımının düzenli olarak yapılması faydalıdır.