Laryngitis (Larenks Yangısı)
Hastalığın nedeni nedir?
Larenx anatomik olarak başın boyuna geçiş bölgesinde farenksten sonra ve özefagusun başlangıcında yer alan kıkırdak, ligament ve kaslardan oluşan bir organdır. Solunan havayı soluk borusuna (trachea) gönderme görevi yanında ses organı olarak da görev yapar.
Kedilerde infeksiyöz Rhinotracheitis ve Calici virus gibi enfeksiyon hastalıklarına bağlı olarak, kimyasal maddeler, kesif duman solunması, aşırı soğuk veya sıcak yiyeceklerin yutulması ve kılçık batması gibi bir nedenle larengitis şekillenebilir.
Ayrıca yutak felcine neden olan hastalıklar ve hatalı ilaç içirilmesi gibi bir nedene bağlı olarak da şekillenebilir.
Hastalığın gelişimi nasıldır?
Larengitis akut veya kronik olarak bir seyir izleyebilir. Genellikle larengitisler çevre organların yangıları ile birlikte görülür. Özellikle tonsillitis ve farengitis şekillenme olasılığı yüksektir. İlerleyen durumlarda yayılarak pnömoni ile komplike olabilir.
Hafif bir öksürük ile beliren yangı, mukozanın irritasyonu sonucu bölgede ödemlerin şekillenmesine neden olabilir. Ödemlerin oluşumu bölgenin daralmasına ve hava geçişine engel olarak, solunum güçlüklerine veya solunumun durmasına neden olabileceğinden ciddi sonuçlar doğurabilir.
Hastalığın belirtileri nelerdir?
Larengitislerin başlangıcında gözlenebilecek ilk belirti kısa, kesik ve kuru nitelikli öksürüklerdir.
Kedilerde ses değişiklikleri larengitisler de spesifiktir. Özellikle siyam ırkı kedilerde sıklıkla görülmektedir.
Solunum hırıltılıdır ve boğaz bölgesine dıştan yapılan hafif maniplasyonlar dahi öksürüğün şiddetlenmesine neden olabilir. Daha sonraları öksürük ile birlikte kreşe çıkarabileceği gibi öksürme nöbetleri arasında kusmada görülebilir.
Şiddetli olaylarda özellikle ödemlerin şekillenmesine bağlı olarak yutma güçlüğü, ağrı ve solunum güçlüğü de görülebilen belirtilerdendir. Yemek ister ancak yiyemez ve iştahsızlık belirtileri gözlenir.
Ağız içi muayenelerde larenks, dilin gerisinde kızarık ve şişkin olarak görülebilir.
Beden ısısında artış özellikle viral kökenli laringitislerde görülür.
Nasıl korunabiliriz?
Tozlu ortamlardan uzak tutarak, aşırı duman veya irrite eden gazların solunmasını önleyerek, soğuk veya sıcak yiyeceklerden kaçınarak, balık kılçığı vb. batıcı gıdalar vermeyerek özellikle fiziksel kökenli ve tahrişe bağlı olarak şekillenen larengitislerden korunmak mümkün olabilir.
Sonuç
Akut seyirli larengitislerde çoğunlukla medikal tedaviler ile kısa sürede olumlu bir gelişme sağlanabilir. Ancak kronikleşen ve ilerlemiş vakalarda alt solunum yollarına yayılan enfeksiyona bağlı olarak daha ağır bir seyir ve uzun süreli tedaviler gerekebilir.