Mastitis (Meme Bezlerinin Yangısı)
Hastalığın Tanımı
Mastitis meme bezlerinin yangısıdır. Meme bezleri modifiye olmuş ter bezleridir ve karın duvarının iki yanında linea alba’ya (karın duvarının tam ortasından geçen uzunlamasına çizgi) paralel uzanan bir hat üzerinde yerleşmiştir.
Köpeklerde 8-12 adet meme başı ve her meme başında 8-20 arasında değişen sayıda kanal vardır ve hepsi laktasyon döneminde aktif hale geçer.
Hastalığın nedeni nedir?
Köpeklerde mastitis çoğunlukla laktasyon döneminde bakteriyel enfeksiyonlar nedeniyle şekillenir. Asıl neden bakteriyel enfeksiyonlar olmakla birlikte hayali gebelik geçiren köpeklerde de görülebilir.
Enfeksiyon meme dokusuna değişik yollarla ulaşabilir.
Bunlar;
Kan yolu ile (hematogen yayılma),
Yaralanma ,
Hijyen koşullarının kötü olmasına bağlı olarak çevreden bulaşma,
Mastitise neden olan etkenler genellikle streptococ ve staphylococ grubu bakterilerdir. Streptococ enfeksiyonları genellikle uterus (rahim) yangıları ile birlikte görülür. Staphylococ enfeksiyonları ise genellikle doğum sonrası şekillenir.
Hastalığın belirtileri nelerdir?
Mastitisler akut ve kronik olarak gelişebilir.
Akut gelişen mastitisler de; beden ısısında yükselme, iştahsızlık, halsizlik, mukozalarda peteşiler (küçük kanama odakları) görülebilir. Kusma ve ishal gelişmesini takip eden bir kaç gün içinde vaka ciddiye alınmazsa ölüm dahi görülebilir.
Kronik mastitis vakalarında; genellikle tek meme lobu yangılıdır. Beden ısısında artış ve halsizlik gibi bulgular görülebilir.
Mastitislerde genellikle meme loblarında kist şekillenir. Memeler büyümüş, sert ve ağrılıdır. Genellikle süt salgılanması durur.
Sonuç
Mastitis şekillenmiş ancak ağır bir tablo görülmüyorsa ve meme loblarında apse şekillenmemişse yavruların emzirilmesine devam edilebilir.
Ancak meme lobları aşırı şişkin, ağrılı ve yaralanmalar varsa emzirmeye son vermek ve aynı zamanda hekim kontrolünde antibiyotik tedavisine geçmek gerekir.
Apsenin şekillendiği durumlarda hemen uygun bir apse tedavisine başlanmalıdır.
Eğer kistler şekillenmişse bu gibi bir durumda da operatif olarak kistler temizlenmelidir.
Bu vakaların nüks etmesini önlemek amacı ile veteriner hekimler tarafından çoğunlukla kısırlaştırma operasyonu yapılması tavsiye edilir.