Pyelonephritis (Böbrek Yangısı)
Hastalığın nedeni nedir?
Alt üriner sistem ve üst üriner sistemin birlikte yangılanması ile karekterize olan hastalık böbrek, idrar kesesi ve üreterlerin birlikte yangılanması olarak tanımlanabilir.
Hastalığın primer nedeni bakterilerdir. Özellikle E.coli türü bakteriler nedeniyle şekillenen pyelonefritislere daha sık rastlanılmaktadır.
Ayrıca, proteus, streptococcus, staphylococcus, pseudomonas türü bakteriler nedeniyle de şekillenebilir.
Üriner sistemde tıkanmaya neden olan urolithiazis (idrar taşı), prostat hypertrofisi (prostat büyümesi), idrar kesesi atrofisi (idrar kesesinin işlevini kaybetmesi, küçülmesi), glomerulonefritis ve şeker hastalığı nedeniyle de pyelonefritis şekillenebilir.
Yukarıda saydığımız bu nedenler pyelonefritislerin, bakteriyel enfeksiyonlar ve sekunder enfeksiyonların böbreklere ulaşması veya tıkanmaya bağlı olarak şekillenen embolik nefritislerin tüm sisteme yayılması gibi farklı yollarla şekillenebileceğini göstermektedir.
Hastalığın hazırlayıcı nedenleri nelerdir?
Üriner sistemde var olan enfeksiyonlar ve bunların yayılarak böbreklere ulaşması hastalığın oluşumunda önemli rol oynamaktadır.
Ayrıca cinsiyet ve yaş gibi hastalığın oluşumunu kolaylaştıran faktörler dışında, üriner sistemde şekillenen bir enfeksiyonun böbreklere ulaşması da hastalığın oluşumunu kolaylaştıran önemli bir faktördür.
Hastalığın gelişimi nasıldır?
Köpeklerde pyelonefritisler, irinli ve irinsiz olarak iki formda gelişebilir. Genellikle bakteriyel kökenli olgular irinli formda ve akut şekillenen olaylardır. Bu tür akut vakalarda böbreği etkileyen bir enfeksiyon söz konusudur ve buna bağlı olarak kısa sürede toksemi belirtileri şekillenebilir. Erken müdahale edilmediği durumlarda gelişimi pek olumlu değildir.
Kronik olgular genellikle tıkanmalara ve sekunder enfeksiyona bağlı olarak yavaş gelişen olaylardır ve çoğu zaman kronik böbrek yetmezliği ile sonuçlanmaktadır.
Hastalığın belirtileri nelerdir?
Klinik olarak gözlenebilen en önemli bulgular, iştahsızlık, yüksek ateş ve kusmadır. Kısa sürede vücut dehidre (vücudun susuz kalması) olabilir.
İdrar kanlı olabileceği gibi yapılan idrar analizinde iltihap da tespit edilebilir. Ancak bu belirtiler tüm idrar yolları hastalıklarında görülebileceğinden spesifik değildir.
Elle yapılan muayeneler de böbreğin ağrılı olduğu ve büyümüş olduğu tespit edilebileceği gibi ağrı nedeniyle kambur duruşda görülebilir.
İlerlemiş olaylarda veya yangının her iki böbreği etkilediği durumlarda üremi de şekillenebilir.
Tıkanmalar sonucu gelişen pyelonefritis olaylarında idrar yapamama veya idrar miktarında azalma gibi bulgular görülebilmektedir.
İdrar ve kan tahlili gibi kimsasal analizler ile iltihap ve enfeksiyonun varlığının tespiti hastalığı akla getirmelidir. Tam bir tanımlama ultrasonografi ile yapılabilir. Pyelonefritis vakalarında şekillenen enfeksiyon odakları böbreğin medulla bölümünde tespit edilebilir.
Ayrıca idrarın bakteriyolojik olarak muayenesinin yapılarak enfeksiyon etkenlerinin tespit edilmesi de tam bir teşhis için faydalıdır.
Sonuç
Deforme olan böbrek dokusunun kendini yenilemesi pek mümkün olmadığından, tüm böbrek hastalıklarında olduğu gibi pyelonefritislerde de erken dönemlerde teşhis hastalığın seyri yönünden önem taşımaktadır.