Dermatitis (Deri Yangısı)

Dermatitis (Deri Yangısı)
Hastalığın nedeni nedir?

Derinin, corium tabakasının ve bağ dokusunun yangılanmasına dermatitis denilir.

Klinik seyrine göre akut ve kronik dermatitisler olarak sınıflandırılabilirler.

Akut dermatitislerin nedenleri çeşitlidir. Genellikle travmalar, sıcak, soğuk, kimyasal maddeler, parazitler ve enfeksiyonlar gibi dış etkenlere bağlı olarak şekillenebileceği gibi bireysel duyarlılığa bağlı olarak bazı maddelerin toksik etki yapması, allerji, hormonal bozukluklar ve ilaç duyarlılığı gibi bir nedene bağlı olarakta şekillenebilir. Örneğin, sıyrıklar, yanıklar, yanma, donma, katran bulaşması, pyodermie, tüberküloz gibi bakteriyel, trikofiti gibi mikotik hastalığa veya uyuz,bit, pire, kene invazyonuna bağlı olarak dermatitis şekillenebilir.

Ayrıca tiroid hormonu ve cinsiyet hormonlarının yetersizliğine bağlı olarak şekillenen endocrinienne dermatitis vakalarına kedilerde daha sıklıkla rastlanmaktadır.

Kronik dermatitisler, deriyi etkileyen sürekli irkiltilere, kıl folliküllerinin veya yağ bezlerinin yangılanmasına bağlı olarak şekillenebileceği gibi akut dermatitislerin ilerlemesi nedeniyle de oluşabilir.

Hastalığın gelişimi nasıldır?

Yangı, derinin kan ve lenf damarlarının yoğun olduğu bağ dokuda ve corium tabakasında gelişir.

Hastalığın gelişimi ve seyri, nedenlerine bağlı olarak değişik formlarda olur ve buna göre farklı isimler alır.

Etkenin deri hücrelerinde yarattığı hasara göre;

Dermatitis erythematosa,
Dermatitis vesiculosa,
Dermatitis pustulosa,
Dermatitis madidans,
Dermatitis crutosa,
Dermatitis phlegmonosa olarak adlandırılabilir.

Başlangıçta deride şekillenen erythemleri, hücreler arası sıvı toplanmasına bağlı olarak veziküllerin oluşumu izler ve bunu takiben püstüller gelişebilir. Zamanla püstüllerin patlaması ve sıvının yayılması dermatitis madidansın gelişimine neden olur. Gelişen bu lezyonlu bölgelerin sekunder bakteriyel enfeksiyonlara bağlı olarak yaygınlaşması ve bağ dokuyu etkileyen derin deformasyonların oluşumuna neden olması ile dermatitis phlegmonosa formu gelişir.

Zamanla hücredeki deformasyonun artışı, lezyonların genişlemesine ve bölgede kan dolaşımının bozulmasına neden olabilir. Kanın yeterli gitmeyişi bölgede doku ölümlerine ve nekroz odaklarının şekillenmesine neden olabilir.

Hastalığın belirtileri nelerdir?

Görülebilen bulgular oluşum nedenine göre farklılıklar gösterir. Genel olarak dermatitislerin başlangıcında görülen ilk belirti, şekillendiği bölgede kızarıklık, lokal ısı artışı, ağrı, deride kalınlaşma ve tüy dökülmesidir. İlerleyen devrelerde vezikül ve püstül şekillenir. Bunlar içleri sıvı dolu olan kabarcıklardır.

Bu evrede ödemleşme belirgin hale gelebileceği gibi, lezyonların derin dokulara yayılması veya travma nedeniyle gelişen dermatitisin enfekte olmasına bağlı olarak nekroz ve gangrende gelişebilir.

Yanmaya bağlı olarak şekillenen dermatitislerde, kızarıklık, vezikül, nekroz şekillenebilir. Genel durum da bozulmalar, iştahsızlık ve solunum sayısında artış gibi belirtilerde görülebilir. İleri derece yanıklarda toksemi nedeniyle şok, kollaps ve ölüm oluşabilir.

Donma sonucu oluşan dermatitisler, genellikle vücudun kuyruk, kulak, burun, ucu, ayaklar ve testisler gibi uç organlarında görülebilir. Klinik belirtiler çoğunlukla lokal olarak şekillenir ve deride şişkinlik ve mavimtrak rek oluşumu belirgin bir bulgudur. Zamanla bölgede nekroz oluşabilir. Bu durumda nekrozlu kısmın düşmesi ve yerinde sikatriks dokusunun oluşumu söz konusudur.

Dermatitis solaris olgularında güneş ışınlarının etkisi söz konusudur. Etkilenen bölgede kızarıklık, şişkinlik, ağrı ve kaşınma görülebilir. Ayrıca beden ısısında artma ve iştahsızlık gibi belirtilerde izlenebilir.

Kedilerde neurogen dermatitis olaylarında lezyonlar genellikle gövdede lokalize olur ve baş bölgesinde pek şekillenmez.

Dermatitislerde lezyonlar sınırlı bir alanda şekillenebileceği gibi yaygın bir karakterde de olabilir.

Sonuç

Dermatitislerin oluşumunda derinin hassasiyeti önemli bir hazırlayıcı faktördür. Bu nedenle deride hassasiyet yaratan faktörlerin elimine edilmesi ve özellikle diyetinde yapılacak düzenlemeler ile derinin kendini yenileyebilmesine yardımcı olmak bir zorunluluktur.

Kedilerin günlük fırçalanmaları sırasında deri dikkatlice gözden geçirilmeli ve en küçük şüphede hemen veteriner hekimle görüşülmelidir.