Otitis Externa (Dış Kulak Yolu İltihabı)
Hastalık sebebi nedir ?
Dış kulak yolunu etkileyen bir çok faktör vardır. Bunlar,
Kulak uyuzu; Bu hastalığı yapan etken otodectes cynotis adı verilen bir uyuz böceği türüdür. Genellikle yavru kedilerde sık görülen enfestasyonlara sebep olur. Bazı allerjik hayvanlar kulaklarını çok şiddetli kaşıyarak bu hastalığın yerleşmesi için uygun ortam hazırlayabilirler.
Yabancı cisimler; Kulakta, sıklıkla rastlanan yabancı cisimlerden ilk sırada yer alanı pisi-pisi otudur. Bu buğday başağı biçiminde bir ottur. Kuruduğunda kırılgan hale gelir. Bilhassa uzun tüylü ve uzun kulaklı köpekler bahar ve yaz aylarında otluk alanlarda dolaştırıldığında bunlar çok rahatlıkla kulaklarına kaçabilir ve enfeksiyona sebep olabilir. Bu yüzden bu mevsimlerde köpeğinizi böyle alanlarda dolaştırmayın. Eğer dolaştırmak zorunda kalırsanız eve dönüşte çok iyi fırçalayıp kontrol etmelisiniz. Ayrıca köpeğin kendi kulağı içindeki tüyler de bazen yabacı cisim gibi davranarak kulağı hassas hale getirmektedir.
Alerjiler; Allerjik bünyeye sahip köpekler dış kulak yolu hastalığına daha sık yakalanırlar. Bu allerjinin kökeni gıda veya çiçek tozları gibi sebepler olabilir ve olayların büyük kısmında hastalığın başlama sebebidir. Allerji sonucu kulak kepçesi ve çevresi hasas hale gelir. Bu hassasiyet kaşınmaya sebep olur. Kaşınma sonucuda tahriş oluşacağı için bakteriler ve diğer enfeksiyöz etkenler kulağa rahatça yerleşir ve hastalığı oluştururlar. Böylece bir kısır döngü başlamış olur. Burada tedavinin amacı sadece enfeksiyöz etkenlere değil aynı zamanda allerjinin sebebine karşı da olmalıdır.
Hormonal bozukluklar; Hormonal bozukluklar (çoğu zaman yetmezliği) deri ve kulak problemlerine sebep olabilmektedir. Tiroid hormonu, adrenal bezlerden salgılanan glikokortikoidler ve sex hormonları kulak hastalıkları üzerinde etkili olabilmektedir
Kulak üzerine gelen darbeler; Bu hastalıkta aslında en büyük travma hayvanın kendi kendisini kaşımasıdır. Bu kaşınma ile kulak daha hassas hale gelir. Kaşıdıkça daha çok kaşınır ve tahribat ortaya çıkar. Dışarıdan ikincil darbelerle bu hastalığın oluşması daha nadirdir.
Mikroorganizmalar; Kulakta enfeksiyona sebep olan bir çok bakteri ve mantar türü vardır. Normal sağlıklı kulağın Ph yapısı dolayısıyla mikrorganizmalar kulağa kolay kolay yerleşemez. Fakat, allerji, hormonal bozukluklar, kulağa su kaçması ve kaşınma gibi sebeplerle kulak hassas hale gelir ve mikrorganizmalar için uygun bir ortam oluşur.
Tümörler, Squamoz cell carcinoma ve melanom olarak adlandırılan tümörlere dış kulak yolunda rastlanabilmektedir.
İmmun hastalıklar; Collie, Shetland, West Highland White Terrier gibi ırklar doğuştan deri hastalıklarına hassastırlar. Bütün köpek türlerinde olabilecek bireysel immun yetmezlik de kulak hastalıklarına yatkınlığı artırmaktadır.
Kulağın anatomik yapısı; Cocker gibi uzun kulaklı ve tüylü ırklar bu hastalığa karşı yatkındır. Bu yüzden böyle bir köpeğiniz varsa yıkarken veya yüzdüğünde daha dikkatli olmalısınız. Aslında bu ırklar dış kulak yolu hastalığına çok duyarlı oldukları için yüzme ve sık yıkama önerilmez.
Hastalık nasıl gelişir ?
Hastalık özellikle kapalı (sarkık kulak) kulaklı köpekler arasında ciddi bir problemdir. Hastalık kedilerde de görülür ancak yaygın değildir ve genelde kulak uyuzuna bağlı olarak geliştiği için etken ortadan kaldırıldığında tedavi tamamlanmış olur.
Ancak köpeklerde otitis externa çoğu zaman oldukça inatcıdır ve tedavisi uzun sürelidir. Bu durumda hastalık kronikleşerek bazen yıllarca süren rahatsızlıklara neden olabilmektedir.
Hastalığın belirtileri nelerdir ?
Her zaman kulağı ile ilgilidir,
Kulağını ve başını kaşır, yere sürtmeye çalışır,
Kulakta akıntı olabilir,
Kötü bir koku vardır,
Kulak kepçesi ve kanalında kızarıklık aynı zamanda ödem görülebilir,
Başını çok sık sallar ve herhangi bir yöne eğik tutabilir.
Kulak çevresine dokunulduğunda ağrı hissi vardır,
Davranışlarda aşırı sinirlilik ve depresyon gibi bulgular da görülür.
Nasıl önlem alabiliriz ?
Otitis externa’nın oluşmasındaki en büyük sebeblerden olan pisi pisi otu ve kulağa su kaçması, dikkat edilmesi gereken iki önemli konudur. Bu nedenle yıkama sonrasında kulak temizlenerek kurulanmalıdır.
Özelikle mayıs ve ağustos ayları arasında dışarda gezip geldikten sonra muhakkak kulaklar kontrol edilip her tarafı fırçalanmalıdır.
Sık sık kulaklar temizlenmeli ve fazlaca kir oluştuğunda yada kulak kokusu arttığında hemen doktorla görüşülmelidir.
Ayrıca ekzemaya yatkın olan hastalarda kulaklara daha fazla dikkat edilmelidir.